Eysingahuis te Beetsterzwaag

Ligging Dit huis stond in Beetsterzwaag, gemeente Opsterland.

Foto van het huis

Ontstaan Het huis bestond in elk geval in de 17e eeuw.
Geschiedenis Tegen het einde van de zeventiende eeuw komen als bewoner Ayso van Hemminga tegen, die grootgrondbezitter was. Hij was Gedeputeerde van Friesland en rechter van Opsterland. Na de dood van Ayso werd kleinzoon Ayso van Boelens de nieuwe eigenaar.
Ook deze Ayso wordt niet opgevolgd door een zoon of dochter, maar een kleindochter. Haar naam is Eritia Ena Barones van Lynden en zij was getrouwd met Jhr. Binnert Philip van Eysinga. Onder de bewoners van Beetsterzwaag was zij bekend onder de naam beppe Eysinga: ze was de rijkste inwoonster van het dorp.

Na haar dood vererft het huis op haar dochter Ypckjen Hillegonda en haar zoon Jhr. Tinco Martinus Lycklama a Nijeholt, die het huis in 1870 verbouwde tot het huidige gebouw.
Tinco Martinus vertrekt van Cannes in Frankrijk en het huis wordt dan een dokterswoning. Nog één keer verandert het huis van bestemming: tegenwoordig is het een politiebureau.

In 1870 werd er door de bouwkundige Klaas Jannes Prakken uit Olterterp een ontwerp gemaakt voor het nieuwe huis. Hierbij zou alleen de westelijke vleugel verbouwd worden, omdat de andere vleugel zo bouwvallig was, dat dze in 1877 werd afgebroken.
Het nieuwe huis was geheel gepleisterd en had twee zeer hoge bouwlagen en een afgeknotte schildkap. Het gebouw werd drie ramen breed met in het midden de deur. Het huis had bijzondere vensters: achtruits empire vensters, die zowel op de begane grond als op de verdieping werden aangebracht. Tenslotte heeft de gevel een omlijsting van sierstuc.

Tinco Martinus Lycklama a Nijeholt had speciaal toestemming gevraagd om een portiek voor de ingang aan te mogen brengen van stijl- en regelwerk met sierlijk glas-in-lood. Het was zijn bedoeling om van het huis een 'Museum van Oudheden en Oostersche Voorwerpen' te maken. In het huis bevonden zich trofeeën van reizen, die Tinco Martinus had gemaakt, naar Zuid-Europa en de Oriënt. Het museum is maar twee jaar in Beetsterzwaag gevestigd geweest, omdat de eigenaar toen alles over heeft laten brengen naar zijn huis in Cannes.
Bewoners eind zeventiende eeuw Ayso van Hemminga
Ayso van Boelens
Eritia Ena Barones van Lynden, getrouwd met Jhr. Binnert Philip van Eysinga
Ypckjen Hillegonda van Eysinga
ca 1870 Jhr. Tinco Martinus Lycklama a Nijeholt
dokterswoning
politiebureau
Huidige doeleinden Het huis is nu in gebruik als politiebureau.
Opengesteld n.v.t.
Foto's
Bronnen Tekst: Stinsen en States, adellijk wonen in Friesland, 1992
Foto 1: Stinsen en States, adellijk wonen in Friesland, 1992