Ligging
|
Het stond in Leeuwarden aan het Blokhuisplein op de plek waar de (oude)
gevangenis staat.
|
Andere benaming
|
Het Blokhuis
|
Ontstaan
|
Deze stins werd waarschijnlijk al vóór 1400 gebouwd.
|
Geschiedenis
|
Van de Haniastins is erg weinig bekend. Het was in de 15e eeuw eigendom van Gale
Hania die getrouwd was met Rints Ekinga. Hun zoon Watze Hania was in het begin
van de 16e eeuw een beroemd genees- en heelkundige. Hij zou op dit huis gewoond
hebben toen het in 1498 door Hertog Albrecht van Saksen in beslag werd genomen
om plaats te maken voor het ‘blokhuis’. Dat was een dwangburcht om de vaak
opstandige bevolking van Leeuwarden onder de duim te houden.
Waarschijnlijk is het huis van de Hania’s in 1498 niet afgebroken, maar alleen
van bestemming gewijzigd. Voor een betere verdedigbaarheid werden er wallen en
muren omheen gelegd. Voor het onderbrengen van een flink aantal soldaten en (ook
toen al) het opsluiten van delinquenten en criminelen, werden er een aantal
gebouwen bij geplaatst op het grote en van gewonen woonhuizen vrijgemaakte
terrein. Het hoofdgebouw van het blokhuis op de kaart van Sems lijkt qua vorm en
formaat erg veel op het nabijgelegen Juwsmahuis aan de Weaze, linksonder op
bijgaand detail van de stadsplattegrond van Sems uit 1603.
|
Bewoners
|
Gale Hania
Watze Hania
|
Huidige doeleinden
|
Op de plaats van het huis staat nu de (oude) gevangenis.
|
Opengesteld
|
n.v.t.
|
Foto's
|
|
Bronnen
|
Tekst: Jan Leemburg
“Geschiedkundige beschrijving van Leeuwarden” door W. Eekhoff, 1846
Afb. 1: detail plattegrond door J. Sems, 1603
|