Schatzenburg

Ligging Het adres van de buitenplaats Schatzenburg is Eastryp 2 in Dronrijp, gemeente Menaldumadeel.

Foto van het huis op 25 oktober 2003


Andere benaming Brantsma State
Ontstaan Het oudste huis op deze plaats dateert van voor 1698.
Geschiedenis In 1698 werd op Brantsma State een nieuw woonhuis met een vlaamse gevel gebouwd. Eigenaar was Christiaan de Hertoghe, secretaris van Menaldumadeel. Van dit pand is een tekening door J. Stellingwerf uit 1722 in het Fries museum bewaard gebeleven.
Omstreeks 1725 is het pand door Hermanus Huber en zijn vrouw Elizabeth Huber-de Hertoghe, onder architectuur van Wijbe Saagman drastisch verbouwd, c.q. vernieuwd. Het snijwerk en beeldhouwwerk, zoals de schoorsteenboezem in de zaal en de zandstenen bekroning met alliantiewapen op de vlaamse gevel, werd vervaardigd door de beeldhouwer Jacob Sydses Bruinsma en zijn oom Storm.
Bij deze verbouwing zijn zeker de gevels en waarschijnlijk veel van het interieur vernieuwd. De vensters bestonden uit schuiframen met kleine ruitjes, gescheiden door een kalf. Een dergelijk venster is nog in de zijgevel herkenbaar.

Kort voor 1749 kreeg het huis de naam Schatzenburg.
Rond 1780 werd door Johannes Lambertus Huber, een der leiders der patriotten, het huis gemoderniseerd. De voorgevel werd hierbij o.a. van de thans nog aanwezige ramen voorzien. Mogelijk dateert ook de kroonlijst uit deze tijd.
In 1787 moest J. L. Huber de wijk nemen naar Frankrijk. Het huis werd door de Staat verbeurd verklaard en kwam in 1790 in handen van Cornelis Martinus Haersma te Wijkel.
Sindsdien heeft het pand weinig verandering ondergaan, behoudens een uitbreiding aan de achterkant. In het souterrain bevinden zich enkele kamers en een nog in originele staat verkerende 18e-eeuwse keuken. Op de hoofdverdieping bevindt zich rechts van de ruime gang de zaal met een rijk gebeeldhouwde schouw. De plafonds bezitten eenvoudig stucwerk. Van 1837 tot 1887 werd het huis door dr. Questius bewoond, die het bij zijn dood aan de stichting Vredenhof te Dronrijp naliet ten gebruike van de voogden, die uit de afstammelingen van de familie Huber gerecruteerd worden.
De in landschapsstijl aangelegde tuin met boomgaarden en kassen verkeren nog in redelijke staat. Er bevindt zich enig stinsenflora.
Bewoners 1698 Christiaan de Hertoghe
ca 1725 Hermanus Huber, getrouwd met Elizabeth Huber-de Hertoghe
- 1787 Johannes Lambertus Huber
1787 - 1790 de Staat der Nederlanden
1790 Cornelis Martinus Haersma te Wijkel
1837 - 1887 dr. Questius
Huidige doeleinden Het huis is bewoond.
Opengesteld Het huis is niet toegankelijk.
Foto's Foto van een 18e eeuws fonteintje Foto van de schouw in de zaal van de buitenplaats Oude foto van de buitenplaats uit ca 1900 Foto van de Schatzenburg uit 1880
Nog een foto van de Schatzenburg uit 1880 Foto van de Schatzenburg op 21 januari 2006 Foto van de Schatzenburg met vooral de grote bomen ervoor (21 januari 2006)
Nog een foto van de Schatzenburg op 21 januari 2006 Tekening van het huis door J. Stellingwerf uit 1722 Kaartje met de States rond Dronrijp
Bronnen Tekst: Aardrijkskundig Woordenboek van Van der Aa
Langs stinsen, states en andere voorname huizen in Friesland, 1979
Foto 1 en 7 t/m 9: Albert Speelman
Foto 2 en 3: Langs stinsen, states en andere voorname huizen in Friesland, 1979
Foto 4: De site van Tresoar
Foto 5 en 6: Stinsen en States, Adellijk wonen in Friesland, 1992
Afb. 1: Langs stinsen, states en andere voorname huizen in Friesland, 1979
Afb. 2: Archief J. Leemburg