Unga State te Iens

Ligging Deze State stond ten zuiden van Iens, gemeente Súdwes-Fryslân.

Tekening van de State door J. Stellingwerf uit 1723

Ontstaan Deze State wordt voor het eerst begin 15e eeuw genoemd.
Geschiedenis De familie Unia heeft in de 15e eeuw de beschikking over een aantal stinsen, waarvan de Unia State in Beers de bekendste is. Deze is in 1443 eigendom van Keympe Unia en een oom van hem, Aede Unga, is eigenaar van de Unga State. Aede wordt geboren in 1401 en trouwt met Ymck Andela.
Na zijn dood vererft de State waarschijnlijk op zijn enige dochter Ath Aedesdr (Andela) Unga, die getrouwd is met Sytze Riencks Camstra, een volle neef van haar. Sytze is namelijk een zoon van Rienck Pieters Camstra en Tieth Keympes Unga en Tieth is een zus van Aede Unga.
Het echtpaar Sytze en Ath krijgen minstens zes kinderen, waarvan alleen de oudste zoon Rienck en de tweede dochter Syts trouwen. Het lijkt er op dat de Unga State vererfde op Syts. Het nageslacht van Rienck Sytses (Camstra) Andela sterft in 1566 uit.

Syts Sytzesdr Camstra wordt in 1475 geboren en trouwt twee keer. Voor de eerste keer in 1490 met Bocke Agges Herema en het echtpaar krijgt twee kinderen. Van haar eerste man Bocke weten we dat hij op 11 maart 1505 overleed te Hennaard en begraven werd in de kerk aldaar. Daarna trouwt ze voor de tweede keer in 1513 en wel met Bocke Riencks van Burmania. Uit dit huwelijk worden drie kinderen geboren. Bocke Riencks van Burmania is een zoon van Rienck Upckes, die op het Burmaniahuis te Leeuwarden woonde.
Vijf jaar na haar tweede huwelijk sterft Syts en wordt ook in de kerk van Hennaard begraven. Haar man Bocke erft dan de Unga State, waarmee de State in de familie Burmania komt.

Na de dood van Bocke erft zijn zoon, ook Bocke geheten, de State. Hij was inmiddels getrouwd met Frouck Poppesdr. van Heemstra, dochter van Poppe Taeckes van Heemstra en Teth Auckesdr van Unia. Teth was een dochter van Aucke Keimpes Keympes van Unia, eigenaar van Unia State te Wirdum. Na hun overlijden worden Bocke en Frouck begraven in de kerk te Iens.
Ze worden opgevolgd door hun zoon Poppe en hij weer door zijn zoon Bocke. Beide zijn grietman van Hennaarderadeel. Bocke noemt zijn oudste zoon ook weer Poppe en deze volgt hem na zijn dood als eigenaar van Unga State op. Poppe Bockes van Burmania trouwt in 1634 met Oedt van Sickinghe uit Groningen en hij wordt kapitein en later sergeant-majoor in het Staatse leger. Ook dit echtpaar wordt na hun dood begraven in de kerk te Iens.

Uit het stemkohier van 1640 blijkt Unga State verhuurd te zijn aan Sybren Rinkes en woonde de familie Van Burmania er blijkbaar niet meer.
De zoon van Poppe Bockes van Burmania en Oedt van Sickinghe, Bocke van Burmania, erft de State. Hij trouwt in 1661 met Jets Lucia Houwerda van Meckema, maar zij sterft al na een huwelijk van acht jaar. Bocke hertrouwt dan in 1671 met weduwe Luts van Aylva, afkomstig van de State Brandstede te Holwerd. Het echtpaar woont tot 1681 op Snelgersma te Appingedam en daarna te Holwerd, op Tjessens state. Van Poppe Bockes is een restant van zijn rouwbord te vinden in de kerk van Iens.
Rouwbord Burmania

Zoals hierboven vermeld, was Luts van Aylva al weduwe. Ze was eerder getrouwd geweest met Wolf Sigismund baron von Schratenbach. Luts en Wolf Sigismund hebben één zoon, Wilhelm Frederich von Schratenbach. Hij is generaal-majoor en trouwt in 1693 met Juliana Dorothea van Aylva. Hoewel Bocke uit zijn eerste huwelijk een dochter heeft, komt de State in bezit van Wilhelm Frederich en na zijn dood in 1705 aan zijn echtgenote. Zo komen we in 1728 'mevrouw Schratenbagh' als eigenaar van Unga State te Iens tegen.

In 1728 wordt de State gehuurd door Foppe Tjallings.
Bewoners 1443 Aede Unga, getrouwd met Ymck Andela
Ath Aedesdr (Andela) Unga (dochter), getrouwd met Sytze Riencks Camstra
- 1518 Syts van Camstra (dochter), getrouwd met Bocke Riencks van Burmania
1518 - 1556 Bocke Riencks van Burmania (weduwnaar)
- 1553 Bocke van Burmania, getrouwd met Frouck Poppesdr. van Heemstra
1153 - 1597 Poppe Bockes van Burmania, getrouwd met Clara Georgdr. van Frauenhoven
1597 - 1629 Bocke Poppes van Burmania getrouwd met Frau Upckesdr. van Burmania
1629 - 1638 Poppe Bockes van Burmania getrouwd met Oedt van Sickinghe
1638 - 1702 Bocke van Burmania, getrouwd met Luts van Aylva
1702 Luts van Aylva 1702 - 1705 Wilhelm Frederich von Schratenbach, getrouwd met Juliana Dorothea van Aylva
1705 - na 1728 Juliana Dorothea van Aylva
Huidige doeleinden Van de State is niets meer terug te vinden.
Opengesteld n.v.t.
Foto's Detail van kaart uit Atlas Schotanus 1718
Verantwoording Tekst:
C.W. Braaksma
Bronnen:
P.N. Noomen, De stinzen in middeleeuws Friesland en hun bewoners, 2009
De website hisgis
P.N. Nomen: hartelijk dank voor alle informatie en het vele onderzoek!!
Website van de heer A. Buwalda
Afb 1: website van Het Fries Museum
Afb. 2 en 3: Website van A. Buwalda